Het IJsselmarke-label, de markekeur, vertelt dat je product lokaal is geteeld met respect voor natuur en landschap en dat de boer een juiste prijs krijgt. Zo steun je de lokale boer met je dagelijkse boodschappen en beïnvloed je tegelijkertijd het landschap om je heen.
Samenwerken met de natuur
De boeren van IJsselmarke benutten de natuur voor een zo gezond mogelijk product. Op hun land zijn veel natuurlijke elementen als houtwallen en bloemrijke randen te vinden, zogenaamde groenblauwe dooradering. Deze dooradering levert natuurlijke vijanden die schadelijke soorten in toom houden (waardoor chemische bestrijding niet nodig is), effectieve bestuiving (dus vruchten van goede kwaliteit) en een rijk bodemleven. Het vee is gezond dankzij mineralen uit de kruidenrijke weides en houtwallen.
Het is ons nadrukkelijk streven om voedsel te produceren zonder gebruik van kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen, vanwege de nadelige gevolgen die dit heeft voor biodiversiteit, milieu en gezondheid. De meeste van onze boeren gebruiken deze producten dan ook niet. Sommigen doen dit op een weloverwogen manier (vooralsnog) wel. Is dit het geval, dan wordt het vermeld op de persoonlijke pagina van de betreffende boer.
Samenwerken met elkaar
IJsselmarke steunt op de samenwerking tussen de markegenoten: boeren, consumenten en vrijwilligers. Boeren die met overtuiging werken aan de kwaliteit van hun producten en het landschap. Consumenten die de markewaar, verse, gezonde en lekkere producten uit eigen omgeving, op tafel willen hebben. Vrijwilligers, de markedoeners, die het allemaal mee mogelijk maken.
Vertrouwen en transparantie
Bij IJsselmarke werken we op een transparante manier en vanuit vertrouwen met elkaar samen. Sommige bedrijven dragen een SKAL-certificaat. Andere werken volgens de principes van natuurinclusieve landbouw. Beide typen bedrijven produceren gezond voedsel met oog op de toekomst. Over de bedrijfsvoering maken we binnen IJsselmarke met elkaar afspraken en spreken die jaarlijks door. Bijvoorbeeld tijdens een gezamenlijk veldbezoek, een schouw. Zo bouwen we aan het vertrouwen en leren we van elkaar.
De kracht van ons voedselnetwerk
IJsselmarke levert ons lekker, vers en gezond voedsel op, maar dat niet alleen. Hieronder zetten we op een rijtje welke voordelen het heeft als je producten van IJsselmarke, markewaar, koopt en waarom.
Van de lokale boer
Een lokaal voedselnetwerk maakt ons minder afhankelijk van de globale voedselketen, van de voedingsindustrie en de veevoederbedrijven. Je kent de boer die het voedsel teelt. Je kent het landschap waar het groeit. En in het wisselen van de producten door het jaar heen, ervaar je de seizoenen. Hoe groter de lokale afzet, hoe minder afhankelijk we zijn van de globale voedselketen. Bovendien wordt je voedsel niet geteeld ten koste van landbouwgrond elders in de wereld.
Eerlijke prijs
Koop je markewaar, dan krijgt de boer een hogere marge dan wanneer hij zou leveren aan grote tussenhandelaren. Dit geeft hem of haar en een stabieler inkomen. Dat markegenoten de boeren helpen bij marketing en logistiek, draagt hier ook aan bij.
Herstel biodiversiteit
Typerend voor IJsselmarke-bedrijven zijn natuurlijke elementen, zoals houtwallen en bloemrijke randen, kleine percelen en een afwisselende teelt. Wanneer er geen kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen worden gebruikt, kan een rijke biodiversiteit ontstaan, denk aan kruidenrijke graslanden en een rijk bodemleven. Dat is een waarde op zichzelf. Maar er is meer. Biodiversiteit levert ons ook tal van waardevolle diensten: natuurlijke onderdrukking van schadelijke soorten (bijvoorbeeld de eikenprocessierups), effectieve bestuiving (dus vruchten van betere kwaliteit) en een betere waterkwaliteit. Bovendien wordt ons landschap er mooier van!
Goed voor het klimaat
In het IJsselmarke-netwerk wordt minder energie gebruikt en minder CO2 uitgestoten dan in de globale voedselketen. Voedsel maakt minder kilometers, het wordt vaker vers gekocht, er wordt minder van weggegooid en zuiniger omgegaan met verpakking. Energieverslinders zoals kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen worden niet of nauwelijks gebruikt.
Duurzame landbouw
Alle bedrijven van IJsselmarke werken op een natuurinclusieve of biologische wijze. Door je aankoop bevorder je de omschakeling naar een toekomstbestendige landbouw. Een kleinschalig landschap met groenblauwe dooradering is niet alleen mooier, maar ook beter bestand tegen extreem droge perioden en het vangt hoosbuien beter op. Daardoor ontstaat minder schade door droogte en wateroverlast.
Zorg voor dieren
Koop je vlees, zuivel of eieren van IJsselmarke dan weet je dat de dieren het goed hebben gehad. De dieren krijgen veelal voer dat op het eigen bedrijf wordt verbouwd en het aantal dieren past bij de oppervlakte van het bedrijf. Koeien die grazen op kruidenrijke weiden en snoepen van houtwallen krijgen meer mineralen binnen, en zijn daardoor gezonder. Rassen die goed passen bij een minder intensieve bedrijfsvoering zijn gezonder dan turbo-koeien.
Het bijzondere landschap
Waarom de naam IJsselmarke?
IJsselmarke is verbonden met het landschap tussen Veluwe en IJssel. Een marke was, lang geleden, een strook land in het gemeenschappelijk bezit van de lokale gemeenschap, met een eigen bestuursvorm. De leden waren samen verantwoordelijk voor beheer en gebruik.
Wat maakt het IJsselmarke-landschap uniek?
Het karakteristieke overgangslandschap tussen Veluwe en IJssel is ontstaan door een samenspel van natuur en mens; met water in een hoofdrol. De eerste bewoning ontstond op de droge plekken, aan de voet van de Veluwe en op de oeverwal langs de rivier. Elders was het te nat of te schraal om te wonen en graan te telen. Deze natte gronden werden gebruikt voor beweiding, houtoogst en plaggen. Ze werden vanuit de nederzettingen verdeeld in marken. Elk dorp had zijn eigen marke. In het IJsselmarke-landschap zie je de historische markenstructuur nog altijd aan de lange rechte wegen en waterlopen die van west naar oost lopen.
Later werden de natte gronden stukje bij beetje ontgonnen en geschikt gemaakt voor landbouw en bewoning. Tussen het nieuw ontgonnen gebied en de oeverwal kwamen de landgoederen en werd bos aangelegd. Zo ontstond de unieke zonering en het kleinschalige, afwisselende landschap zoals we dat nu kennen, met een rijke, natuurlijke diversiteit.
Samen verantwoordelijk
Bij IJsselmarke willen we dit landschap met respect beheren en benutten. In navolging van de oorspronkelijke marken vinden wij dat we daar samen verantwoordelijk voor zijn.
